معرفی بزرگان: شیگرو میاموتو، پدربزرگ بازی‌های ویدیویی

خالق افسانه‌ای مجموعه‌ی ماریو (قارچ خور) کسی نیست جز شیگرو میاموتو. این هنرمند و بازی‌ساز ژاپنی یکی از دلایل اصلی موفقیت و جایگاه فعلی نینتندو به شمار می‌رود. مجموعه‌ی ماریو که توسط ایشان خلق شده جزو موفق‌ترین مجموعه‌های تاریخ هنرصنعت به شمار می‌رود.

شیگرو میاموتو فقط خالق ماریو نبوده، ایشان در ساخت آثاری همچون Donkey Kong, The Legend of Zelda, Star Fox, Animal Crossing و F-Zero نیز دست داشته‌اند. هر کدام از کنسول‌های نینتندو را که بررسی کنید، اثرگذاری شیگرو میاموتو را در آن‌ها خواهید یافت. از دستگاه‌های آرکید و قدیمی نینتندو گرفته تا کنسول‌های جدید و مدرنی همچون Wii U، 3DS و حتی نینتندو سوییچ. بی‌خود نیست که شیگرو میاموتو را به عنوان استیون اسپیلبرگ و پدربزرگ بازی‌های ویدیویی می‌شناسند.

نوشتار مرتبط:  معرفی بزرگان: تاد هاوارد 

گوشه‌ای از افتخارات و ادای احترامات به شیگرو میاموتو

• شیگرو میاموتو استاد و معلم ساتوشی تاجیری، خالق مجموعه‌ی پرطرفدار پوکمون بوده است.
• شیگرو میاموتو نخستین کسی است که وارد تالار مشاهیر علوم و هنرهای تعاملی شده است.
• وزیر فرهنگ فرانسه جایزه‌ی افتخاری شوالیه‌ی هنر را به شیگرو میاموتو اهدا کرده است.
• سال ۲۰۰۶ مجله‌ی تایم آسیا شیگرو میاموتو و هایائو میازاکی را به همراه چندی دیگر به عنوان شخصيت‌های مطرح ۶۰ سال گذشته‌ی قاره‌ی آسیا انتخاب کرد.
• مجله‌ی تایم (اصلی) در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ شیگرو میاموتو را در فهرست ۱۰۰ شخصیت تأثیرگذار برتر در همه‌ی عرصه‌ها قرار داد.
• میاموتو جایزه‌ی یک عمر دستاورد را در سال ۲۰۰۷ از GDC دریافت کرده است.
• سال ۲۰۰۹ Escapist Magazine یک نظرسنجی در بین همه‌ی بازی‌سازان برگذار کرد و بیش از ۳۰ درصد آن‌ها شیگرو میاموتو را با اختلاف زیاد به عنوان قهرمان بازی‌سازی و الگو انتخاب کردند.
• سال ۲۰۱۰ آکادمی هنرهای زیبای بریتانیا شیگرو میاموتو را به عنوان عضو افتخاری انتخاب کردند.
• گیمرها و بازی‌سازان حرفه‌ای شیگرو میاموتو را به عنوان پدربزرگ بازی‌های ویدیویی می‌شناسند و احترام فراوانی برای ایشان قائل هستند.
• از شیگرو میاموتو به عنوان استیون اسپیلبرگ هنرصنعت بازی یاد می‌شود.

همه‌ی این‌ها تنها گوشه‌ای از افتخارات شیگرو میاموتو به حساب می‌آیند. اگر می‌خواستیم به همه‌ی دستاوردها و افتخارات ایشان بپردازیم، می‌بایست چندین مقاله را به این مهم اختصاص می‌دادیم.

نوشتار مرتبط:  معرفی بزرگان: امی هنینگ، بانوی بازی‌ساز 

پس‌زمینه

شیگرو میاموتو (Shigeru Miyamoto) در تاریخ ۱۶ نوامبر سال ۱۹۵۲ به دنیا آمده است. او زاده‌ی روستای سونوبه از توابع شهر کیوتو در ژاپن است. محیط زندگی و زادگاه شیگرو نقشی حیاتی در موفقیت وی ایفا کرده است. سونوبه یک روستای سرسبز و خوش آب و رنگ است که با جنگل احاطه شده، همین موضوع حس کنجکاوی و ماجراجویی شیگرو را قلقلک می‌داد. او عاشق گشت و گذار در محیط اطراف و غارهای نزدیک به محل زندگی خود بود.

میاموتو در کودکی علایق دیگری هم داشت. او به شدت نقاشی کردن و مطالعه را دوست داشت. او همچنین سافتبال (بیس‌بال با توپ نرم)، شنا کردن، گیتار و پیانو نواختن را نیز دوست دارد. میاموتو فارغ‌التحصیل کالج هنر کانازاوا است. وی در ابتدای امر و پس از فارغ‌التحصیلی به صورت آزاد کار می‌کرد.

نوشتار مرتبط:  نوابغ هنر هشتم: 5 بازی‌ساز برتر تاریخ 

اوایل فعالیت

اواخر دهه‌ی هفتاد میلادی بود و نینتندو پروژه‌های مختلفی در دست ساخت داشت. در آن سال‌ها نینتندو یک دستگاه بازی آرکید سکه‌ای را روانه‌ی بازار کرده بود که فوق‌العاده در ژاپن محبوب شد. نام این بازی آرکید Sheriff بود و میاموتو در بین تیم اصلی توسعه دهندگان قرار داشت. نینتندو که بازار ژاپن را دست گرفته بود، به فکر گسترش فعالیت و ورود به بازار ایالات متحده افتاد. سران شرکت طمع کردند و قصد داشتند با دستگاه آرکید Radar Scope بازار بازی‌های ویدیویی ایالات متحده را قبضه کنند. اما این پروژه با شکست بدی مواجه شد. اکثر دستگاه‌ها به فروش نرفتند و نینتندو کم مانده بود به طور کامل ورشکسته شود.

هیروشی یامائوچی، رئیس نینتندو در آن زمان بود و به شیگرو میاموتو دستور داد تا تحت نظارت گونپی یوکویی (برنامه نویس ارشد) تمام دستگاه‌های فروش نرفته‌ی Radar Scope را به یک بازی جدید تغییر دهند. میاموتو تمام خلاقیت خود را به کار گرفت و به این ایده رسید که بازی درباره‌ی یک مثلث عشقی بین یک میمون، نجار و دختر باشد! اگر شیگرو این ایده را در فضای مسموم و بسته‌ی امروز مطرح می‌کرد، حتم ندارم که دستگیر می‌شد.

پس از کلی پایین و بالا کردن و اعمال تغییرات، سازندگان به طرحی رسیدند که از لحاظ اجرا ساده و قابل انجام بود. یک سری سکو و نردبان که در این بین بشکه‌هایی هم به عنوان مانع استفاده شده بودند. این بازی اگر هنوز حدس نزده‌اید، همان نسخه‌ی نخست دانکی کونگ (Donkey Kong) بود.

پس از موفقیت بازی Donkey Kong در بازار ایالات متحده وضعیت نینتندو کمی بهبود پیدا کرد و آن‌ها توانستند از خطر ورشکستگی نجات پیدا کنند. در ادامه میاموتو روی دنباله‌ی بازی تحت عنوان Donkey Kong Jr آغاز به کار کرد و دانکی کونگ 3 که در آن‌جا ما برای نخستین بار ماریو را با نام اصلی خود دیدیم. نینتندو که استعداد میاموتو را دید، آن را بی پاسخ نگذاشت و به عنوان تشویق به او اجازه دادند روی بازی‌های دیگری همچون Excitebike و Devil World نیز کار کند.

شیگرو میاموتو خیلی مشتاق بود که به سراغ شخصیت‌هایی که نینتندو را از خطر ورشکستگی نجات دادند برود. او به سراغ جامپ من (که اکنون به عنوان ماریو شناخته می‌شود) از دانکی کونگ رفت و برای او یک برادر تحت عنوان لوئیجی خلق کرد. از آن‌جایی که ماریو به خاطر محدودیت‌های گرافیکی دانکی کونگ به جای نجار شبیه به یک لوله‌کش شده بود، این خصیصه روی آن ماند و بعدها تحت عنوان Mario Bros روی کنسول‌های متعددی عرضه شد و میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان را عاشق بازی‌های ویدیویی کرد.

نوشتار مرتبط:  معرفی بزرگان: سودا 51، آقای خاص دنیای بازی‌ 

تولد کنسول‌های کلاسیک

در حد فاصل اواسط و اواخر دهه‌ی هشتاد میلادی شیگرو میاموتو به همراه دوست و استادش گانپی یوکوی مشغول کار روی پروژه‌های گوناگونی همچون Ice Climber و Kid Icarus بودند. همچنین بازی جدید بر اساس شخصیت محبوب شیگرو یعنی ماریو هم در دست ساخت بود؛ بازی Super Mario Bros در شرف عرضه قرار داشت. البته مراحل پیش تولید شاهکاری به نام Legend of Zelda نیز آغاز شده بود.

موضوعی که بازی‌های میاموتو را دوست داشتنی و ماندگار کرده است، چیزی نیست جز تمرکز روی عنصر سرگرمی. برخلافِ بازی‌های دیگر آن دوران که روی کسب امتیاز و چیزهای سطحی اینچنینی تمرکز داشتند. یعنی دقيقاً همین روندی که بازی‌های پوچ و بی معنی آنلاین رقابتی با لیدربوردهای خود پدید آورده‌اند.

شاید منبع الهام مجموعه‌ی افسانه‌ی زلدا همیشه برای شما سوال بوده باشد، شیگرو میاموتو گفته است منبع الهام اصلی برای ساخت Legend of Zelda دوران کودکی و روستای محل زندگی وی بوده‌اند. حس ماجراجویی، گشت و گذار و لذت اکتشاف برای همین در بازی‌های مجموعه‌ی افسانه‌ی زلدا ماندگار شده‌اند. او در ادامه روی دنباله‌ی این بازی و همچنین چندین ماریوی دیگر نیز کار کرده است. بازی‌های میاموتو با هر نسخه‌ی جدید بسط و گسترش پیدا می‌کردند. مکانیک‌های جدید، گیم پلی جدید، فضاسازی و کلی تغییرات دیگر که همگی ناشی از خلاقیت بی انتهای ایشان است.

نوشتار مرتبط:  معرفی بزرگان: شینجی میکامی، به نام پدرخوانده 

شکل‌گیری NINTENDO EAD

اوایل دهه‌ی ۹۰ میلادی است، دپارتمان تحقیق و توسعه با تیم آنالیز نینتندو ترکیب می‌شوند و سازمان بزرگ NINTENDO EAD را شکل می‌دهند. زمانی که خبری از رقبای حال حاضر نبود و هنرصنعت بازی‌های ویدیویی ساز و کار سنتی داشت، نینتندو نخستین گام برای حرفه‌ای شدن و یکپارچگی را بر می‌دارد و چه کسی بهتر از شیگرو میاموتو برای نظارت روی این سازمان. تیم حرفه‌ای نینتندو در این سازمان، بازی‌ها را پیش از عرضه توسعه و آزمایش می‌کنند تا آثار فاخر و شایسته را برای عرضه انتخاب کنند. نخستین پروژه‌ها شامل Super Mario World و F-Zero برای SNES می‌شدند. آثاری که بیش از ۱۵ ماه تحت توسعه بوده‌اند. این آمار شاید امروز معنایی نداشته باشد، ولی در آن مقطع مدت زمان طولانی به حساب می‌آمد. همچنین میاموتو در این بین دستی هم بر طراحی و توسعه‌ی Star Fox داشت.

در ادامه‌ی راه میاموتو به همراه NINTENDO EAD با Square Co همراه شدند تا Super Mario RPG: Legend of the Seven Stars را برای SNES عرضه کنند. آن‌ها یک سال را به توسعه‌ی موتور بازی‌سازی اختصاص دادند و از یک تکنیک پیشرفته برای مدل‌سازی استفاده کردند. بازی سرانجام در سال ۱۹۹۶ روانه‌ی بازار شد.

فناوری به سرعت در حال پیشرفت بود و خیلی زود نینتندو 64 از راه رسید. سخت‌افزار جدید برای به نمایش گذاشتن توان خود نیازمند یک بازی ویژه بود. آن‌جا بود که شیگرو میاموتو با سوپر ماریو 64 باز هم از راه رسید و نینتندو را سربلند کرد. طراحی استثنایی و دوربین انقلابی بازی منجر به ماندگاری این بازی شده‌اند.

پدربزرگ بازی‌های ویدیویی بلافاصله تولید The Legend of Zelda: Ocarina of Time را آغاز کرد. این شاهکار ابدی به عقیده‌ی خیلی‌ها بهترین بازی تاریخ است. اثرگذاری این بازی بر عناوین بعدی بر هیچ کس پوشیده نیست. جالب است بدانید که در ابتدا قرار بود دوربین بازی تماماً اول شخص باشد تا مخاطب بهتر متوجه بزرگی و عظمت سرزمین هایرول شود.

اما این همه‌ی کارهای پدربزرگ شیگرو نبود، او در بازی‌های ماریو کارت 64، ماریو پارتی و The Legend of Zelda: Majora’s Mask نیز دخیل بود. همچنین تهیه‌کننده‌ی Star Fox 64 نیز میاموتو بود.

نوشتار مرتبط:  معرفی بزرگان: هیدئو کوجیما، استاد وارد می‌شود 

گیم کیوب و فراتر از آن

سال ۲۰۰۰ از راه رسید و میاموتو همچنان با قدرت در حال خلق شگفتی است. پدربزرگ بازی‌های ویدیویی هنوز هم نقش کلیدی در اکثر بازی‌ها ایفا می‌کند. Luigi’s Mansion که برای نشان دادن توان گرافیکی گیم کیوب خلق شده، دستپخت ایشان است.

میاموتو سخت مشغول بازی‌سازی و نظارت روی نسخه‌های مختلف ماریو است و در عین حال تهیه‌کنندگی Metroid Prime را انجام می‌دهد. متأسفانه در همین مقطع بود که گانپی یوکوی، دوست و استاد شیگرو میاموتو دار فانی را وداع گفت.

میاموتو روی بازی‌های متعدد دیگری نیز کار کرد و نظارت داشت. همچنین در ساخت Gameboy Advance نیز دخیل بود. آثاری همچون Super Mario 64 DS، Super Mario Galaxy و Nintendogs نیز به لطف همکاری و خلاقیت بی پایان ایشان عرضه شده‌اند.

در دوره‌ی کنسول انقلابی Wii بودیم که شیگرو میاموتو باز هم خبرساز شد و صحبت‌های جالبی به میان آورد. ایشان در مصاحبه‌ای گفتند: «بازی‌های ویدیویی برای شما مضر هستند؟ این صحبت‌ها و حرف‌ها را درباره‌ی راک اند رول هم می‌زدند.»

میاموتو در نهایت احترام پاسخ دندان شکنی به معترضان و ادعاهای واهی دادند. همچنین نکته‌ی جالبی را اشاره کردند، این‌که حدس زدن ابعاد و اندازه‌ی اجسام را خیلی دوست دارند و سرگرمی ایشان به شمار می‌رود. برای همین همیشه یک متر یا وسیله‌ی اندازه‌گیری با خود حمل می‌کنند!

گذشت و گذشت تا به دوران Wii U و 3DS رسیدیم. شیگرو میاموتو هنوز هم نقشی کلیدی در نینتندو ایفا می‌کنند. تهیه‌کنندگی بازی‌های Super Mario 3D Land، Luigi’s Mansion 2: Dark Moon و Pikmin 3 بر عهده‌ی ایشان بوده است.

از آن مقطع به بعد شیگرو میاموتو بیش‌تر به سمت نظارت سوق پیدا کرد. ایشان از سال ۲۰۱۷ به بعد و پس از تهیه‌کنندگی The Legend of Zelda: Breath of the Wild برای Wii U و نینتندو سوییچ، تصمیم گرفتند به امر آموزش بازی‌سازان جوان بپردازند. نینتندو با وجود نظارت ایشان و افرادی که تربیت کرده‌اند، آینده‌ی درخشانی خواهد داشت.

در پایان بد نیست به پروژه‌ی اخیر ایشان که مرتبط با تهیه‌کنندگی فیلم جدید ماریو است نیز اشاره کنیم. فیلم جدید ماریو قرار است ۲۰۲۳ اکران شود. نکته‌ی جالب آن نیز صداپیشگی کریس پرت در نقش ماریو است.

خب دوستان نظرتان چیست؟ سعی کردیم از تمام زوایا به بیوگرافی شیگرو میاموتو، پدربزرگ بازی‌های ویدیویی بپردازیم، امیدوارم مورد توجه واقع شده باشد. اگر مایل بودید کانال تلگرام و صفحه‌ی اینستاگرام ساویس‌گیم را دنبال کنید. همچنین می‌توانید ویدئوهای گیم پلی بازی‌های مختلف را در کانال یوتیوب ساویس‌گیم تماشا کنید.