۱۵ سانسور عجیب در تاریخ هنرصنعت بازی‌های ویدئویی

وقتی صحبت از سانسور و ممیزی به میان می‌آید خیلی از دوستان تصور می‌کنند که این موضوع فقط مختص به کشور عزیزمان ایران است، غافل از اینکه این موضوع امری جهانی و طبیعی است.

سانسور خوب است. سانسور بد است. سانسور عالی است، تا زمانی که متوجه آن نشده باشید. برای سال‌ها بازی‌های ویدئویی مورد سانسور و ممیزی قرار می‌گیرند، حتی پیش از این‌که به اندازه‌ی الآن فراگیر و محبوب شده باشند. اما چرا؟

سانسور در کشورهای مختلف تابع قوانین متفاوت است. دلیل این‌که امروزه بیش از هر دوره‌ای به آن توجه می‌شود این است که در گذشته رسانه‌ها به این شکل فراگیر نبوده‌اند و تنها رسانه‌های رسمی شرکت‌ها اخبار مربوط به بازی‌ها را پوشش می‌دادند. در نتیجه کسی متوجه سانسورهای اعمال شده نمی‌شد و اعتراضی هم صورت نمی‌گرفت.

ایالات متحده بدون شک ید طولایی در سانسور دارد ولی آن‌ها تنها نیستند. ژاپن نیز سانسور سفت و سختی را اعمال می‌کند به طوری که تصورش را هم نمی‌کنید. روسیه در این بین بازی‌هایی که نامناسب باشند را به طور کلی ممنوع می‌کند و آلمان قوانین فیزیکی عالم حقیقت را هم اگر لازم باشد تغییر می‌دهد و سانسورهای خنده‌داری را اعمال می‌کند!

همه‌ی سانسورها بد نیستند. به فراخور زمان و مکان افراد تلاش می‌کنند تا بازی‌های ویدئویی به شکل بهتری در کشور خودشان عرضه و منتشر گردند. در نتیجه‌ی این تلاش‌ها نتیجتاً برخی اصلاحات می‌بایست صورت گیرد تا اثر نهایی در تضاد با فرهنگ و جامعه‌ی هدف نباشد.

در این بین بعضی اوقات این اصلاحات به سختی قابل تشخیص هستند که جای دست مریزاد دارد. چرا که به این معناست که دست‌اندرکاران به سختی تلاش کرده‌اند تا کار را حرفه‌ای تطبیق دهند. ولی متأسفانه بعضی اوقات شاهد تنبلی و کم کاری هستیم که نتیجه‌ی خوشایندی را در بر ندارد.

در این مقاله قرار است به عجیب‌ترین نوع سانسورها در تاریخ هنرصنعت بازی‌های ویدئویی بپردازیم. لذت ببرید!

زود آن استخوان‌هایت را بپوشان بی حیا!

بازی World of Warcraft که به اختصار با نام WoW شناخته می‌شود در طول سال‌ها محبوب آنلاین‌بازها بوده است. این عنوان از جمله بازی‌هایی است که در آسیای شرقی هم اقبال بالایی به دست آورده و مردم چین ساعت‌های متمادی در جهان شگرف آن به کاوش پرداخته‌اند.

اما بلیزارد برای مجوز گرفتن از کشور چین تلاش زیادی کرده است. همان‌طور که می‌دانید چین بزرگ‌ترین بازار بازی‌های آنلاين را داراست.

بلیزارد برای مجوز گرفتن در کشور چین ناچار شد تمام طراحی‌هایی که به نوعی استخوان یا اسکلت در بر دارند را از بازی حذف کند! اما چرا چین تا این حد از استخوان متنفر است؟ چین اجازه‌ی به نمایش گذاشتن طرح‌های اینچنینی را نمی‌دهد و آن‌ها را ترویج فرقه گرایی و خرافه پرستی می‌داند!

توفو یا ماست؟ مسئله این است…

برخی مواقع در ترجمه و دوبله‌ی آثار برای ارائه‌ی بهتر افراد اقدام به تغییر لغات اصلی و بومی گزینی به جای آن‌ها می‌کنند. اقدامی که معمولاً چندان واکنش منفی به همراه ندارد ولی مواقعی پیش آمده که کار عجیب شده است.

وقتی نوبت به عرضه‌ی بازی Earthbound در ایالات متحده رسید، نینتندو دوباره شیرین کاری خود را شروع کرد. در یکی از مراحل این بازی صحبت از دستگاه توفو ساز می‌شود که ترکیبات بدیعی را خلق می‌کند به عنوان مثال توفوی گیلاسی! (توفو یا پنیر سویا نام یک غذای ژاپنی است). حال مسؤلان نینتندو با خود فکر کردند که از آن‌جایی که کودکان آمریکایی آشنایی خاصی با توفو ندارند، پس ما آن را با ماست جایگزین می‌کنیم! در نتیجه هر جا صحبتی از ماست در این بازی شده است در حقیقت منظور همان توفو است.

شما توجیح مسؤلان نینتندو را چه طور ارزیابی می‌کنید!؟

راهزن مکزیکی مو بور!

برخلافِ دنیای بازی‌ها در سینما بعید است دنباله‌ی یک اثر از لحاظ موفقیت بر نسخه‌ی اصلی فائق آید. البته به جز چند استثناء که داستان اسباب بازی‌های 2 یکی از آن‌هاست. با توجه به موفقیت بالای این اثر عجیب نبود که شاهد چند بازی مرتبط با آن نیز بودیم.

بازی Toy Story 2: Buzz Lightyear to the Rescue یک اثر انقلابی بود. نه به این خاطر که تجربه‌ی بازی‌های ویدئویی را دگرگون کرده باشد، بلکه به خاطر یک مسئله‌ی عجیب و حاشیه‌ای. آن مسئله‌ی عجیب این بود که در این بازی ما شاهد راهزنان مکزیکی بودیم ولی با توجه به این‌که مکزیکی تباران اعتراض کردند، دیزنی به درخواست آن‌ها احترام گذاشت و قول داد این مورد را برطرف کند.

در نتیجه نسخه‌ی اروپای بازی به جای مواجهه با راهزن مکزیکی ما با یک گاوچران مو بور طرف هستیم. به شخصه این تغییر را پسندیدم شما را نمی‌دانم.

آن شمشیر رو بگذار کنار بچه تا دستت رو نبریدی!

انیمه‌ی شناخته شده‌ی Dragon Ball همیشه مورد عنایت عزیزان سانسورچی بوده است. به عنوان مثال نسخه‌ی آمریکایی انیمه‌ی Dragon Ball Z همه‌ی اشارات به مرگ را حذف کرده بود!

طبیعتاً بازی‌های اقتباسی از این انیمه هم از سانسور رها نبوده‌اند. یکی از سانسورهای عجیب برمی‌گردد به نسخه‌ی آمریکایی بازی Dragon Ball Fusions که خیلی بی معنی است.

با این‌که Dragon Ball غالباً مبارزات فیزیکی و انرژی محور را شامل می‌شود ولی اندک شمشیر بازی هم در آن به چشم می‌خورد. نینتندوی آمریکا این شمشیربازی را در Dragon Ball Fusions برنتابید. در نتیجه‌ همه‌ی شمشیرها در این بازی را به سیخ چوبی تغییر داد! نکته‌ی جالب‌تر این‌که علیرغم این حجم از سانسور بازی رده‌بندی نوجوان دریافت کرد! در صورتی که بازی The Legend of Zelda که مبارزات شمشیر را هم در بر دارد رده‌بندی مناسب برای همه‌ی سنین را دریافت کرد. چگونه ممکن است!؟

برو بنشین آن گوشه و به کارهای زشتی که کردی فکر کن!

وقتی صحبت از سانسور به میان می‌آید، آلمان به معنای واقعی کلمه نوبر است. طرفداران انیمه در آلمان حتماََ صابون سانسور شدید صحنه‌های خشن به تنشان خورده است. اما سانسور این کشور اروپایی در قبال بازی شاهکار Half-Life گیلاس روی کیک است. سانسور کردن یک بازی با درجه‌ی سنی “فقط بزرگسال” خیلی بی معنی به نظر می‌رسد ولی این کشور اروپایی کار را به جایی کشانده است که حتی قوانین خلقت یعنی “مرگ” را تغییر می‌دهد!

بله، درست خواندید در نسخه‌ی آلمانی بازی Half-Life نمی‌توانید هیچ انسانی را بکُشید. در این نسخه خبری از خون، زخم و مرگ نیست. وقتی شما به یکی از دشمنان تا سر حد مرگ شلیک می‌کنید یا ضربه می‌زنید، او گوشه‌ای می‌نشیند و سرش را به نشانه‌ی تأسف تکان می‌دهد. این موضوع گوردون فریمن را از یک دانشمند بزن بهادر به یک معلم ابتدایی که برای تنبیه دانش‌آموزان به آن‌ها می‌گوید روی زمین بنشینند و به کار زشتشان فکر کنند تبدیل می‌کند.

نه تنها این سانسور مضحک و توهین‌آمیز است، بلکه یک پیام اشتباه و خطرناک هم در بر دارد که می‌گوید سلاح‌های گرم کشنده نیستند!

این حجم از سانسورهای آلمان آدم را به این فکر وا می‌دارد که هیتلر و نازی‌ها از کُرات دیگر نازل شده‌اند. از بس که این آلمانی‌ها مهربان و ضد خشونت هستند!

تبدیل انسان به ربات

هنوز کارمان با آلمانی‌ها تمام نشده است. در اقدامی دیگر این عزیزان بازی دیگر Valve یعنی Team Fortress 2 را به یک عنوان کودکانه تبدیل کردند. نسخه‌ی آلمانی این بازی خشونت اغراق‌آمیز را گرفته و با موارد عجیب و نامعقول جایگزین کرده است.

برای این‌که بهتر متوجه عمق فاجعه شوید می‌بایست اول یکی از تریلرهای تبلیغاتی بازی Team Fortress 2 موسوم به “Meet the Soldier” را تماشا کنید. تماشا کردید؟ بسیار خب، الآن این نسخه‌ی آلمانی همین تریلر را نیز تماشا کنید.

نه، شما اشتباه ندیده‌اید. آلمانی‌ها تمام خون و استخوان را از بازی حذف کرده و جایگزین روغن و پیچ و مهره کرده‌اند! در واقع آن‌ها شخصیت‌های بی اعصاب Team Fortress 2 را به ربات تبدیل کرده‌اند.

Lammy به تعطیلات می‌رود

در نگاه اول حتی تصورش را هم نمی‌کنید که بازی کودکانه و خوش رنگ و لعاب Um Jammer Lammy نیازی به سانسور داشته باشد. اما اشتباه می‌کنید دوستان.

در این بازی موزیکال Lammy با سر خوردن رو پوست موز می‌میرد و وارد جهنم می‌شود. در ادامه او باید تلاش کند تا به دنیای زنده‌ها بازگردد. نسخه‌ی اروپای بازی مشکلی با این قضیه نداشت و سانسوری اعمال نشد ولی نسخه‌ی آمریکایی موضوع کشته شدن توسط پوست موز و جهنم را به طور کلی تغییر داد.

در نسخه‌ی آمریکایی Um Jammer Lammy شخصیت اصلی بازی وارد یک اتاق اسرارآمیز می‌شود که از آن‌جا به یک جزیره‌ی آتشفشانی منتقل می‌شود. به عبارتی هرگونه اشاره به مرگ و جهنم از بازی حذف شدند.

پوپوی بد فُک‌ها را اذیت نکن

بازی‌بازان امروزی احتمالاََ نانا و پوپو (نخندید دوستان) را به واسطه‌ی Super Smash Bros بشناسند، غافل از این‌که اسکیموهای نازنازی در سال 1984 بازی مخصوص به خود را داشتند. نانا و پوپو برای خود کسی بودند دوستان.

بازی Ice Climber یک سکوبازی جذاب بود که نانا و پوپو (گفتم خنده نباشه) را در سال 1984 به ما معرفی کرد. این شخصیت‌های بامزه می‌بایست برای بازپس‌گیری غذای خود از کوه یخی بالا می‌رفتند. یک خط داستانی جذاب و بامزه این‌طور نیست؟ عنوانی که شخصیتی مثل پوپو در آن ایفای نقش می‌کند چه سانسوری را باید متحمل شود!؟

کاشف به عمل آمده که نسخه‌ی ژاپنی Ice Climber فُک‌ها را به عنوان دشمن اصلی در نظر گرفته بود. نینتندوی آمریکا هم با خود فکر کرد که تعرض به این آبزیان دوست داشتنی وجهه‌ی بدی برای آن‌ها دارد. بنابراین آن‌ها را با یتی‌ها یا همان غول‌های برفی جایگزین کرد. یتی‌ها که وجود خارجی ندارند پس انجمن حمایت از حیوانات هم موی دماغ نینتندو نمی‌شود مگر نه؟

جمع کنید این خزعبلات رنگین کمانی را

کشور دوست و همسایه روسیه مخالف جدی تبلیغات کثیف و مشمئزکننده‌ی LGBTQ (الی حروف آخر لاتین) می‌باشد. آن‌ها قانونی را در سال 2013 تصویب کردند که هر گونه تبلیغات در این زمینه را ممنوع می‌کند. خب این ماجرا چه ربطی به مقاله‌ی ما دارد؟ موضوع برمی‌گردد به سال 2016 جایی که EA برای خود شیرینی قصد داشت از بازی FIFA 17 برای تبلیغات مسائل ضدبشری استفاده کند و یک لباس رنگین کمانی شیطانی را به بازی اضافه کند.

مسؤلان روسیه به محض این‌که متوجه این موضوع شدند اعلام کردند که بازی FIFA 17 در روسیه ممنوع است. فرقی نمی‌کند این بازی چقدر طرفدار داشته باشد، وقتی به قوانین احترام نمی‌گذارد اجازه‌ی انتشار نخواهد داشت.

لا بوکیمون جو

فرانچایز بزرگ پوکمون علیرغم موفقیت و فروش بالایی که داشته است همیشه حاشیه‌های زیادی هم ایجاد کرده. به عنوان مثال همین بازی Pokémon Go که برای مدتی نقل محافل شده بود و انواع تهمت‌ها را نثار نینتندو کرده بود.

ماجرای این سانسور عجیب به عربستان سعودی بازمی‌گردد. آن‌ها فرانچایز پوکمون را به دلیل ترویج قماربازی و اشارات ضد دینی ممنوع اعلام کردند. البته این ممنوعیت مانع از تجربه‌ی این بازی در این کشور نشد و صرفاً در حد حرف باقی ماند.

تله‌ی مرگبار تا سپیده دم

برای یک بازی وحشت و بقا مثل Until Dawn، طبیعی است که شاهد چند مرگ دلخراش و دردناک باشیم. البته این تنها در صورتی است که شما نسخه‌ی ژاپنی را بازی نکرده باشید.

در نسخه‌ی ژاپنی بازی یکی از صحنه‌های کلیدی را به طرز ناشیانه‌ای سانسور کرده‌اند. به عبارتی تصویر سیاه می‌شود و خیلی گل درشت یک ضد حال اساسی به مخاطب می‌زند. این‌گونه سانسورها در ژاپن معمول است و حتی عناوینی چون رزیدنت ایول 4 و رزیدنت ایول 8 هم مورد عنایت قرار گرفته‌اند.

ای یوشی دلفین کُش

سری بازی‌های سوپر ماریو یا همان قارچ خور خودمان هیچ‌وقت به عنوان یک بازی خشن شناخته نشده‌اند، چطور ممکن است شرکت مردمی و خانواده دوستی مثل نینتندو به چنین چیزی شناخته شود!؟ یعنی ممکن است کسی در جهان پیدا شود که به این سری اعتراضی داشته باشد؟

خب ظاهراً همچین شخصی بوده است. چرا که Super Mario World محصول 1990 در آمریکا سانسور شده است. در یکی از مراحل فرعی ما شاهد دلفین‌ها هستیم و یوشی این امکان را دارد که آن‌ها را به مانند همه‌ی چیزهای دیگر ببلعد. ولی این موضوع در نسخه‌ی آمریکایی بازی حذف شده است. به این دلیل که خدایی ناکرده به انجمن‌های به اصطلاح حامی حقوق حیوانات برنخورد.

مورتال کامبت اَخه بچه جان

قبل از این‌که جی تی ای به نقل محافل همیشه معترض تبدیل شود، یک عنوان جدید و عجیبی وجود داشت به نام مورتال کامبت که به واسطه‌ی نمایش خشونت بی حد و مرز تاریخ هنرصنعت را به قبل و بعد از خود تقسيم کرد.

ماجرای سانسور شدید و خنده‌دار مورتال کامبت روی کنسول SNES را حتماََ شنیده‌اید. همه‌ی حرکات خونین و فیتالیتی‌های معروف سری تلطیف شده بودند و رنگ خون هم عوض شده بود. البته نینتندو در آن زمان تا حدودی حق داشت چرا که سال 1992 هنوز رده‌بندی سنی وجود نداشت و حتی کودکان خردسال هم می‌توانستند این بازی را در آرکید‌ها و یا منزل تجربه کنند. بعدها که رده‌بندی سنی به وجود آمد نینتندو هم بی خیال خشونت مورتال کامبت شد.

…

در این لیست از نینتندو زیاد صحبت کردیم، چه خوب چه بد، بخش آمریکای نینتندو ید طولایی در سانسور دارد و از هیچ اقدامی فروگذار نبوده و نیست. این می‌تواند شامل هر چیزی باشد از حذف صحنه‌ها گرفته تا تغییر دیالوگ‌های بازی و غیره.

در طول سال‌های گذشته نینتندوی آمریکا مورد هجوم شدید قرار گرفته است و این آزادی بی حد و مرز در سانسور کردن آثار هنری صدای خیلی‌ها را درآورده.

یکی از اقدامات عجیب که بعدها به دست مایه‌ی شوخی‌های اینترنتی طرفداران بدل شد مربوط می‌شود به بازی Fire Emblem Fates. در این بازی آن‌ها دیالوگ‌های حساس و کلیدی بازی را حذف کردند و به جای آن‌ها “…” گذاشتند! معلوم نیست هدف آن‌ها از این کار چه بوده است جز این‌که…

مجازات قلقلکی!

و اما رسیدیم به بازی مورد علاقه‌ی بنده یعنی Metal Gear Solid: Peace Walker. سری متال گیر سالید جدای از ارائه‌ی یک گیم پلی اکشن مخفی‌کاری جذاب به اشارات سیاسی و اندکی طنز نیز مشهور است.

فرق این بازی با نسخه‌های دیگر سری این است که درجه‌ی سنی نوجوان را دریافت کرده است و نه “فقط بزرگسال”. احتمالاً تا بدین جای کار حدس زده باشید که برای گرفتن چنین درجه‌ای در ژاپن باید از خیلی چیزها گذشت. چرا که ممیزی ژاپن خیلی سفت و سخت است. در نتیجه صحنه‌ی شکنجه شدن بیگ باس با صندلی الکتریکی در ژاپن حذف و به جای آن مجازات قلقلکی جایگزین شده است که بیگ باس را تا سر حد مرگ با قلقلک شکنجه می‌دهند!

این موضوع هم  به مانند ماجرای Fire Emblem Fates دست مایه‌ی طرفداران شد. و شوخی‌های زیادی با نسخه‌ی ژاپنی بازی صورت گرفت.

کدام یک از این موارد برای شما عجیب‌تر بود؟ اگر مایل بودید کانال تلگرام و صفحه‌ی اینستاگرام ساویس‌گیم را دنبال کنید. همچنین می‌توانید ویدئوهای گیم پلی بازی‌های مختلف را در کانال یوتیوب ساویس‌گیم تماشا کنید.