داستان‌های اساطیری، با قهرمانان شگفت‌انگیز، ماجراهای حماسی و پیام‌های عمیق، از دیرباز تخیل بشر را به خود مشغول کرده‌اند. این روایت‌های کهن، که ریشه در فرهنگ‌ها و باورهای مختلف دارند، با شخصیت‌های به‌یادماندنی و دنیاهای خیالی خود، همواره الهام‌بخش خلق آثار هنری بوده‌اند. انیمیشن، به‌عنوان هنری که مرزهای واقعیت را درمی‌نوردد، بستری ایده‌آل برای بازآفرینی این افسانه‌ها فراهم کرده است. از خدایان قدرتمند گرفته تا موجودات جادویی و پهلوانان دلیر، این داستان‌ها در قالب انیمیشن به زندگی دوباره‌ای دست می‌یابند و مخاطبان را از هر سن و فرهنگی مجذوب خود می‌کنند.
انیمیشن‌ها با ترکیب تخیل بی‌حد و مرز و جلوه‌های بصری خیره‌کننده، نه‌تنها مفاهیمی چون شجاعت، عشق، عدالت و مبارزه با شر را به تصویر می‌کشند، بلکه فرصتی برای آشنایی با ریشه‌های فرهنگی ملت‌ها ارائه می‌دهند. سازندگان این آثار با بازسازی شخصیت‌ها و خلق دنیاهای نو، افسانه‌های قدیمی را به شکلی تازه و جذاب به نسل‌های جدید معرفی می‌کنند.
در این مطلب، به معرفی 15 انیمیشن برجسته می‌پردازیم که با الهام از افسانه‌ها و اساطیر فرهنگ‌های گوناگون ساخته شده‌اند و برخی از معروف‌ترین آن‌ها را با نگاهی به ریشه‌های اساطیری‌شان بررسی می‌کنیم.
15- شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke ،۱۹۹۷)
- نویسنده و کارگردان: هایائو میازاکی (ژاپنی)
این انیمیشن شاهکار، داستانی عمیق و چندلایه از اساطیر ژاپنی را روایت می‌کند که در آن مونونوکه، دختری جنگجو و بزرگ‌شده توسط گرگ‌ها، به دفاع از جنگل و ارواح آن در برابر انسان‌های طمع‌کار می‌پردازد. در فرهنگ شینتو، جنگل‌ها و کوه‌ها جایگاه خدایان و ارواح هستند و مونونوکه به‌عنوان یک شمن، واسطه‌ای میان دنیای انسان‌ها و طبیعت است. داستان با حضور شاهزاده‌ای جوان به نام آشیتاکا، که به دنبال صلح میان انسان‌ها و طبیعت است، پیچیده‌تر می‌شود. این انیمیشن نه‌تنها به تقابل انسان و طبیعت می‌پردازد، بلکه با طراحی خیره‌کننده و شخصیت‌پردازی عمیق، مفاهیمی چون تعادل و احترام به محیط زیست را به مخاطب منتقل می‌کند. میازاکی با این اثر، یکی از ماندگارترین روایت‌های سینمایی از اساطیر ژاپنی را خلق کرده است.
14- شهر اشباح (Spirited Away ،۲۰۰۱)
- نویسنده و کارگردان: هایائو میازاکی (ژاپنی)
این انیمیشن، که برنده جایزه اسکار شده، مخاطب را به سفری جادویی در دنیای ارواح و خدایان شینتو میبرد. چیهیرو، دختری که به‌طور اتفاقی وارد این جهان اسرارآمیز می‌شود، باید برای نجات والدینش با موجودات عجیب و خدایانی چون یوبابا و هاکو روبه‌رو شود. در شینتو، اعتقاد بر این است که هر چیز در طبیعت، از رودخانه‌ها تا درختان، دارای روح است. این انیمیشن با نمایش بازارهای شلوغ ارواح، حمام‌های بزرگ و موجودات خیالی، این باور را به شکلی بصری و شگفت‌انگیز به تصویر می‌کشد. «شهر اشباح» نه‌تنها یک ماجراجویی کودکانه، بلکه تأملی عمیق بر هویت، شجاعت و ارتباط انسان با دنیای نادیدنی‌هاست.
13- موانا (Moana ،۲۰۱۶ و ۲۰۲۴)
- نویسنده: ران کلیمنتس، جان مسکر، تاهیکاپیتی راشون
- کارگردان: ران کلیمنتس، جان موسکر
موانا روایتی الهام‌بخش از اساطیر پولینزی است که در آن دختری شجاع به نام موانا توسط اقیانوس برای بازگرداندن قلب تِفیتی، الهه طبیعت، انتخاب می‌شود. اقیانوس در فرهنگ پولینزی نماد زندگی و رازآلودگی است و مائویی، خدایی نیمه‌انسان با قدرت‌های جادویی، در این سفر او را همراهی می‌کند. انیمیشن با موسیقی گیرا و تصاویر رنگارنگ، فرهنگ دریانوردی و احترام به طبیعت را به زیبایی نمایش می‌دهد. موانا داستانی درباره خودباوری، اتحاد و مسئولیت‌پذیری است که با الهام از افسانه‌های جزایر اقیانوس آرام، پیامی جهانی را منتقل می‌کند.
12- هرکول (Hercules ،۱۹۹۷)
- نویسنده: باب زاهن، روبن برگر
- کارگردان: ران کلیمنتس، جان موسکر
این انیمیشن دیزنی، افسانه هرکول، قهرمان اساطیری یونان، را با چاشنی طنز و موسیقی به تصویر می‌کشد. هرکول، پسر زئوس و آلکمنه، به دلیل خشم هرا به زمین تبعید می‌شود و برای بازگشت به المپ باید ۱۲ کار دشوار را انجام دهد. در اساطیر یونان، او با قدرت خارق‌العاده‌اش شناخته می‌شود، اما در نسخه دیزنی، سفر او به قهرمانی با دوستی با پگاسوس و عشق به مگارا همراه است. این انیمیشن با شخصیت‌های کمدی مانند هادس و طراحی پرانرژی، جذابیت خاصی برای کودکان دارد، اما همچنان هسته اصلی افسانه یعنی مبارزه با شر و کشف هویت را حفظ کرده است.
11- آتلانتیس: امپراتوری گمشده (Atlantis: The Lost Empire ،۲۰۰۱)
- نویسنده: تاب مورفی، کلیتون مونرو
- کارگردان: گابریل مونتالو
با الهام از افسانه آتلانتیس که افلاطون آن را توصیف کرده، این انیمیشن داستان ماجراجویی مایلو، زبان‌شناسی جوان، را روایت می‌کند که به همراه تیمی از کاشفان به دنبال این شهر گمشده می‌رود. آتلانتیس در اساطیر به‌عنوان تمدنی پیشرفته و غرق‌شده در آب شناخته می‌شود. انیمیشن با طراحی منحصربه‌فرد و فناوری خیالی آتلانتیس، حس کنجکاوی و شگفتی را برمی‌انگیزد. رابطه عاشقانه مایلو با کیدا، شاهزاده آتلانتیس، و تلاش برای نجات این تمدن، لایه‌ای احساسی به داستان افزوده است.
10- رایا و آخرین اژدها (Raya and the Last Dragon ،۲۰۲۱)
- نویسنده: کوئیلین چیانگ، اَدریا تریجیاس
- کارگردان: دان هال، کارلوس لندرس
این انیمیشن با الهام از فرهنگ‌های جنوب شرقی آسیا، داستانی درباره رایا، جنگ‌جویی تنها، و سیسو، آخرین اژدها، روایت می‌کند که برای بازگرداندن صلح به سرزمین کوماندرا تلاش می‌کنند. اژدها در این فرهنگ‌ها نماد قدرت و محافظت است و گوهر جادویی داستان یادآور اشیاء اساطیری در افسانه‌هاست. انیمیشن با طراحی رنگارنگ و پیام‌هایی درباره اعتماد و همکاری، دنیایی خیالی اما باورپذیر خلق کرده که مخاطب را به تأمل در روابط انسانی دعوت می‌کند.
9- عروس مرده (Corpse Bride ،۲۰۰۵)
- نویسنده: تیم برتون، جان آگوست
- کارگردان: تیم برتون
این انیمیشن تاریک و عاشقانه، با الهام از فولکلور اروپایی درباره ارواح عروس‌های جوان، داستان ویکتور را روایت می‌کند که به‌طور اتفاقی با امیلی، عروس مرده، ازدواج می‌کند. دنیای مردگان در این اثر، برخلاف افسانه‌های ترسناک، شاد و پررنگ است. انیمیشن با سبک خاص تیم برتون، ترکیبی از طنز، ترس و احساس را ارائه می‌دهد و به موضوعاتی چون عشق ناتمام و پذیرش مرگ می‌پردازد.
8- کلاوس (Klaus ،۲۰۱۹)
- نویسنده: زاک استانکیویچ
- کارگردان: سرجیو پاب
این انیمیشن، افسانه سنت نیکلاس، اسقفی مهربان از قرن چهارم، را به شکلی نو و خلاقانه بازسازی می‌کند. داستان در دهکده‌ای سرد و غمگین رخ می‌دهد که جِسپر، یک پستچی تنبل، با کمک کلاوس، اسباب‌بازی‌ساز مرموز، شادی را به کودکان می‌آورد. این اثر با انیمیشن دوبعدی زیبا و داستانی دل‌چسب، ریشه‌های بابانوئل مدرن را کاوش می‌کند و پیام‌هایی درباره سخاوت و دوستی را منتقل می‌کند.
7- چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم (How to Train Your Dragon ،۲۰۱۰)
- نویسنده و کارگردان: کریس سندرز، دین دوبلوئیس
با الهام از اساطیر اسکاندیناوی، این انیمیشن اژدهایانی چون نیهونگ را به شکلی دوست‌داشتنی بازسازی می‌کند. هیکاپ، پسری از قبیله وایکینگ‌ها، با اژدهایی به نام بی‌دندان دوستی می‌کند و رابطه انسان و اژدها را تغییر می‌دهد. انیمیشن با تنوع اژدهایان و ماجراهای هیجان‌انگیز، داستانی درباره صلح و شجاعت را روایت می‌کند که به سریالی موفق نیز تبدیل شد.
6- پوکوهانتس (Pocahontas ،۱۹۹۵)
- نویسنده: باربارا کریگ، کارل بوهم
- کارگردان: مایک گاردیس، مایک اندرو
این انیمیشن دیزنی، زندگی پوکوهانتس، شاهزاده بومی آمریکایی، را با روایتی عاشقانه بازگو می‌کند. او که در واقعیت با جان اسمیت ملاقات کرده، در این نسخه به نمادی از صلح میان بومیان و مهاجران تبدیل می‌شود. انیمیشن با موسیقی به‌یادماندنی و نمایش فرهنگ بومی، پیامی درباره احترام به طبیعت و تفاوت‌ها دارد.
5- نارنیا: شیر، جادوگر و کمد (The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe ،۲۰۰۵)
- نویسنده: سی. اس. لوئیس (اقتباس)
- کارگردان: اندرو آدامسون
این انیمیشن با الهام از اساطیر مسیحی و فولکلور بریتانیایی، داستان چهار کودک را روایت می‌کند که وارد سرزمین نارنیا می‌شوند. آسیلان، شیر قدرتمند و نماد خیر، در برابر جادوگر سفید می‌ایستد. انیمیشن با تصاویر باشکوه و داستانی پر از نماد، مفاهیمی چون فداکاری و امید را کاوش می‌کند.
4- کوکو (Coco ،۲۰۱۷)
- نویسنده: لی آنکریچ، آدریان مولینا
- کارگردان: لی آنکریچ
این انیمیشن با الهام از جشن روز مردگان مکزیک، داستان میگل، پسری که به دنیای ارواح سفر می‌کند، را روایت می‌کند. او با اجدادش ملاقات کرده و رازهای خانوادگی را کشف می‌کند. انیمیشن با موسیقی دل‌انگیز و تصاویر رنگارنگ، فرهنگ مکزیکی و اهمیت خانواده را به زیبایی نشان می‌دهد.
3- کتاب زندگی (The Book of Life ،۲۰۱۴)
- نویسنده و کارگردان: خورخه گوتیرز
این انیمیشن با الهام از اساطیر مکزیکی، داستانی عاشقانه میان مانولو، ماریا و دنیای ارواح را روایت می‌کند. با طراحی منحصربه‌فرد و نمایش خدایان مرگ، این اثر جشن زندگی و عشق را در بستری اساطیری به تصویر می‌کشد.
2- اژدهای پیت (Pete’s Dragon ،۲۰۱۶)
- نویسنده: دیوید لاوری، توبی هالبروکس
- کارگردان: دیوید لاوری
بازسازی یک افسانه مدرن، این انیمیشن دوستی پیت، پسری یتیم، و اژدهایی به نام الیوت را در جنگلی جادویی نشان می‌دهد. با الهام از فولکلور غربی، داستان بر محافظت و ارتباط عمیق میان انسان و طبیعت تمرکز دارد.
1- افسانه نگهبانان: جغدهای گاهول (Legend of the Guardians: The Owls of Ga’Hoole ،۲۰۱۰)
- نویسنده: کاترین لسکی (اقتباس)
- کارگردان: زک اسنایدر
این انیمیشن حماسی، ماجرای سورن، جغدی جوان، را روایت می‌کند که برای نجات قلمرو جغدها با شر مبارزه می‌کند. با الهام از اساطیر و داستان‌های قهرمانی، انیمیشن با جلوه‌های بصری خیره‌کننده، شجاعت و وفاداری را به نمایش می‌گذارد.
این فهرست تنها گوشه‌ای از انیمیشن‌هایی است که با الهام از اساطیر و افسانه‌ها خلق شده‌اند. هر فرهنگ با استفاده از این داستان‌ها، بخشی از هویت خود را به جهانیان نشان داده است. جای کدام انیمیشن خالی است؟
با ساویس‌گیم بمانید:
- بهترین بازی‌ها برای تجربه در تعطیلات نوروز 1404
- بهترین انیمه‌ها برای تماشا در تعطیلات نوروز 1404
- بهترین فیلم‌ها و سریال‌ها برای تماشا در تعطیلات نوروز 1404
- بهترین بازی‌های موبایل برای تجربه در تعطیلات نوروز 1404
- همه چیز درباره بازی The Elder Scrolls 6 تا این لحظه – قسمت اول
