فرآیند کاهش ولتاژ یا «Undervolting» برای واحد پردازش مرکزی (CPU) یا واحد پردازش گرافیکی (GPU) به بهبود عملکرد، کاهش دمای آنها و کاهش مصرف انرژی کمک میکند. این فرآیند بهویژه به این دلیل ایمنتر از اورکلاکینگ (Overclocking) محسوب میشود که با کاهش ولتاژ در طولانیمدت، عمر مفید اجزای گرانقیمت کامپیوتر را افزایش میدهد و صرفاً برای بهبود عملکرد کوتاهمدت نیست.
با این حال، ممکن است هنگام انجام Undervolting با مشکلاتی مانند ناپایداری سیستم، خرابیها و حتی کاهش عملکرد مواجه شوید، که این آخرین چیزی است که هنگام اجرای بازیها یا برنامههای کاربردی میخواهید رخ دهد. حتی کارشناسان کامپیوتر نیز ممکن است هنگام انجام Undervolting مرتکب اشتباه شوند و نتیجهای ناامیدکننده به دست آورند. از آنجا که ما قبلاً با این مشکلات مواجه شدهایم، در این مقاله تجربیات تلخ خود را از فرآیند Undervolting جمعآوری کردهایم تا شما از آنها بهرهمند شوید.
کاهش بیش از حد ولتاژ میتواند مشکلاتی غیرضروری ایجاد کند
اگرچه کاهش شدید ولتاژ به پردازنده شما آسیبی نمیرساند، اما میتواند مشکلات متعددی ایجاد کند. وقتی کاربران کامپیوتر اقدام به Undervolting میکنند، معمولاً برای کاهش دمای CPU یا GPU با کاهش شاخص ولتاژ هیجانزده میشوند، اما متأسفانه این کار به این سادگی نیست. همانطور که در اورکلاکینگ باید احتیاط کنید، در فرآیند Undervolting نیز باید مراقب باشید تا از مشکلات بزرگ جلوگیری شود.
نمیتوانید تنظیمات کاهش ولتاژ را از کسی در اینترنت بگیرید و بدون تغییر روی کامپیوتر خود اعمال کنید، حتی اگر CPU و GPU شما مشابه باشد. بله، درست خواندید! کیفیت سیلیکون استفادهشده در تراشهها از یک دسته تولید به دسته دیگر و حتی از یک واحد به واحد دیگر متفاوت است. ممکن است کاهش شدید ولتاژ در ابتدا کار کند، اما چند لحظه بعد با صفحه آبی مرگ (BSOD) یا پس از بهروزرسانی اخیر ویندوز ۱۱، صفحه سیاه، ریاستارتهای تصادفی یا حتی عدم توانایی در بوت مواجه شوید.
عدم آزمایش پایداری کامپیوتر، اثربخشی Undervolting را تضمین نمیکند
این اشتباه تنها به مبتدیان محدود نمیشود، بلکه حرفهایها را هم شامل میشود، شاید به دلیل تنبلی. چگونه میتوانید بدون آزمایش پایداری کامپیوتر، اثربخشی Undervolting را تضمین کنید؟ ممکن است فکر کنید که انجام یک تست پنجدقیقهای با ابزارهایی مثل Cinebench کافی است و کامپیوتر شما از این تست سربلند بیرون بیاید، اما ممکن است بعد از دو ساعت، مثلاً هنگام بازی، با صفحه آبی یا سیاه مرگ مواجه شوید. حتی گاهی ممکن است روزها طول بکشد تا ناپایداری سیستم هنگام اجرای برنامهای که CPU یا GPU را به حداکثر توان خود میرساند، ظاهر شود.
بنابراین، انجام تستهای جامع پایداری پس از Undervolting با ابزارهای تخصصی امری ضروری است تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود. این شامل اجرای نرمافزارهایی مانند Prime95 ،OCCT ،AIDA64 و Furmark به مدت چندین ساعت برای شناسایی هرگونه مشکل ناپایداری مرتبط با تنظیمات جدید کاهش ولتاژ است. در موارد نادر، ممکن است لازم باشد بازیهای سنگین AAA را آزمایش کنید تا عملکرد CPU یا GPU در بارهای کاری طولانیمدت تضمین شود.
تمرکز بر کاهش دما و نادیده گرفتن شاخصهای حیاتی دیگر
بیشتر کاربران برای کاهش دمای CPU یا GPU اقدام به Undervolting میکنند و شاخصهای حیاتی دیگر مانند فرکانسها و پاسخگویی سیستم را نادیده میگیرند. توجه داشته باشید که هدف اصلی Undervolting کاهش دما و مصرف انرژی بدون قربانی کردن عملکرد CPU یا GPU تا حد ممکن است. اگر ولتاژ را بیش از حد کاهش دهید، کامپیوتر برای حفظ پایداری فرکانس را پایین میآورد. گرچه این کار مصرف انرژی را کاهش میدهد، اما عملکرد را نیز کم میکند. بنابراین، یافتن تعادل بهینه ضروری است.
به همین دلایل، نظارت بر سختافزار کامپیوتر با ابزارهایی مانند MSI Afterburner پس از کاهش ولتاژ CPU یا GPU ضروری است. به فرکانسها توجه ویژهای داشته باشید، زیرا یک فرآیند Undervolting موفق باید فرکانس را حفظ کند یا حتی به دلیل پایداری ناشی از کاهش دما، آن را کمی افزایش دهد. همچنین باید به سرعت پاسخگویی کامپیوتر توجه کنید. اگر متوجه تأخیر در اجرای برنامهها یا تغییرات ناگهانی در بارهای کاری شدید، این میتواند نشانه ناپایداری باشد که نیازمند افزایش تدریجی ولتاژ برای یافتن تعادل ایدهآل است.
خودداری از ثبت تغییرات ولتاژ پس از Undervolting
یافتن تعادل ایدهآل بین دما، فرکانس، انرژی و عملکرد ممکن است روزها طول بکشد، زیرا تستهای عملکرد چندین ساعته در کاربردهای مختلف زمانبر هستند. این باعث میشود فرآیندهای Undervolting موفق به همان اندازه اورکلاکینگ زمانبر باشند. بنابراین، باید تغییرات ولتاژ را ثبت کنید و آنها را در مکانی امن مانند یک کاغذ یا فایل ابری ذخیره کنید تا پس از بهروزرسانی تنظیمات BIOS یا نصب مجدد ویندوز مجبور به اعمال دوباره آنها نشوید.
بدون ثبت تغییرات ولتاژ پس از Undervolting، بهویژه در صورت شکست فرآیند، آزمایش عملکرد کامپیوتر و بازگشت به تنظیمات پایدار مانند یافتن سوزن در انبار کاه خواهد بود. در این حالت، مجبور میشوید کاهش ولتاژ را از صفر شروع کنید، که اتلاف وقتی است که به راحتی میتوان از آن جلوگیری کرد. لطفاً به من لطف کنید و تنظیمات ایدهآل Undervolting را در جایی ثبت کنید که از گم شدن آن نترسید، در صورتی که مجبور به اعمال دوباره آنها شوید. همچنین توصیه میکنم تنظیمات را حین انجام Undervolting ثبت کنید تا مشکلات ذکرشده در ابتدای این بخش رخ ندهد.
