ممکن است سختافزار کامپیوتر شما قدرتمند باشد، اما این به این معنا نیست که از مشکلات عملکردی در امان است. در این مقاله، دلایل پنهان کندی کامپیوتر را بررسی میکنیم.
اگر کامپیوتر گیمینگ شما از دسته اقتصادی یا میانرده باشد، معمولاً انتظار عملکرد پایین در بازیها را دارید، بهویژه اگر مانند ما با تکنولوژی آشنا باشید و بهخوبی از تواناییهای کامپیوتر خود آگاه باشید. اما اگر کامپیوتر شما از دسته بالارده باشد، احتمالاً مشکلات عملکردی بهندرت پیش میآیند، درست است؟ متأسفانه خیر. حتی اگر سختافزار کامپیوتر شما قدرتمند باشد، از مشکلات عملکردی مصون نیست. در این مقاله، دلایل پنهان کندی کامپیوتر را بررسی میکنیم.
بالاتر از هر شبههای: مراقب لوازم جانبی با نرخ پالس پایین باشید
اشتباه بزرگی که بسیاری از گیمرها مرتکب میشوند و ما آن را فاجعهبار میدانیم، صرفهجویی در خرید لوازم جانبی کامپیوتر است، در حالی که هزینههای هنگفتی صرف سایر اجزای کامپیوتر میکنند. نتیجه؟ کامپیوتری گرانقیمت که ارزشش از حقوق بازنشستگی چند سال گذشته پدربزرگتان بیشتر است، اما با لوازم جانبی قدیمی که تکنولوژیاش به دوران اتحاد جماهیر شوروی برمیگردد و پدرتان در جوانی آنها را خریده است!
این لوازم جانبی قدیمی با نرخ پالس پایین، مانند سرعت حرکت لاکپشت، عمل میکنند. نرخ پالس آنها، یعنی تعداد سیگنالهای دستوری که در هر ثانیه به کامپیوتر ارسال میکنند، تنها حدود 125 هرتز است، در حالی که لوازم جانبی مدرن مخصوص بازی 1000 هرتز یا حتی برخی تا 8000 هرتز را پشتیبانی میکنند. این لوازم جانبی قدیمی ممکن است دلیل کندی کامپیوتر شما باشند، بنابراین باید فوراً آنها را ارتقا دهید.
پشت پرده: برنامههای پرمصرف در پسزمینه ممکن است باعث کندی کامپیوتر شوند
شاید بهاشتباه فکر کنید که تأثیر برنامههای پرمصرف در پسزمینه روی کامپیوتری بالارده، مثلاً مجهز به پردازنده Ryzen 7 9800X3D و کارت گرافیک RTX 5080، محدود است. اما در واقعیت، حتی کامپیوترهای بالارده هم ممکن است تحت تأثیر برنامههای پرمصرف در پسزمینه که منابع سیستم را بهشدت مصرف میکنند، دچار افت عملکرد شوند؛ چه این برنامهها نرمافزارهای RGB خارجی مانند SignalRGB باشند و چه نرمافزارهای سازندگان مانند ASUS ArmouryCrate.
این برنامهها ممکن است هنگام بازی غیرضروری باشند و باید آنها را بست تا منابع لازم برای بازیها آزاد شوند. حتی اگر این برنامهها هنگام بازی مشکلی ایجاد نکنند، ممکن است مانع از آن شوند که اجزای مهم کامپیوتر، مانند پردازنده و کارت گرافیک، به حداکثر ظرفیت خود برسند. بله، دوست من، موافقم که چند فریم اضافی شاید برایت مهم نباشد، اما در هر صورت باید بررسی کنی که این برنامهها دلیل اصلی کندی عملکرد کامپیوترت نباشند.
دشمن شماره یک عملکرد: گرمایش بیش از حد، برجستهترین عامل کندی کامپیوتر
گرمایش بیش از حد (Thermal Throttling)، یعنی کاهش عملکرد کامپیوتر به دلیل افزایش دمای اجزای داخلی مانند پردازنده و کارت گرافیک، شاید بزرگترین دلیل مشکلات عملکردی باشد. برخلاف کامپیوترهای اقتصادی یا میانرده، مشکل گرمایش بیش از حد در کامپیوترهای بالارده شایعتر است. پردازندههای بالارده اینتل، بهویژه نسلهای 13 و 14، مثال بارزی از این موضوع هستند.
چیزی به تو میگویم که فراموشش نخواهی کرد: قانونی مقدس وجود دارد که رابطه بین قدرت سختافزار و گرمایش بیش از حد را تعیین میکند. قدرت سختافزار با احتمال گرمایش بیش از حد رابطه مستقیم دارد، زیرا سختافزارهای پرمصرف گرمای زیادی تولید میکنند. خود من هم واقعاً با این مشکل دستوپنجه نرم میکنم. ممکن است کامپیوترت را با خنککنندهای بزرگ و تعداد زیادی فن مجهز کرده باشی، اما اگر جریان هوا به دلیل توزیع نامناسب فنها، اندازه کوچک کیس، یا بههمریختگی کابلها ضعیف باشد، همه اینها بیفایده خواهد بود.
بدیهیترین اصل: پر شدن فضای ذخیرهسازی، کامپیوترت را کند میکند
حتی اگر کامپیوترت مجهز به حافظه SSD نوع M.2 NVMe با استاندارد PCIe 5.0 باشد، این به این معنا نیست که از مشکلات عملکردی در امان است وقتی فضای ذخیرهسازی پر شود. این موضوع میتواند باعث ایجاد گلوگاه (Bottleneck) در عملکرد کامپیوتر شود، بهویژه هنگام بازی. اگر حافظه ذخیرهسازی نتواند فضایی برای دادههای بازی تخصیص دهد، این میتواند به کند شدن صفحات بارگذاری منجر شود.
نصیحتی به تو میکنم که امیدوارم فراموشش نکنی: همیشه حدود 20 درصد از فضای حافظه ذخیرهسازی را خالی نگه دار تا سلولهای در دسترس برای انتقال دادهها همیشه موجود باشند. اگرچه سازندگان حافظههای SSD معمولاً 7 درصد از فضا را بهعنوان بخشی از فناوری «Over-Provisioning» برای انجام وظایف ضروری رزرو میکنند، اما بهتر است فضای بیشتری را آزاد نگه داری.
مشکل ثروتمندان: گلوگاه پردازنده، یکی از بارزترین نشانههای کندی کامپیوتر
بسیاری از گیمرها به پردازندههای کامپیوترشان اهمیت نمیدهند و کامپیوترهایشان را با کارتهای گرافیک قدرتمند اما پردازندههای معمولی مجهز میکنند، حتی اگر کامپیوترشان بالارده باشد، زیرا اکثر بازیها به شدت به کارت گرافیک وابسته هستند. با این حال، انتخاب یک پردازنده ضعیف میتواند کارت گرافیک پرقدرتت را مهار کند و تجربه بازی فاجعهباری پر از افت فریم به همراه داشته باشد.
اغراق نمیکنم اگر بگویم ناپایداری نرخ فریم میتواند تجربه بازی را خراب کند و آن را به جهنمی تبدیل کند، بهویژه اگر از آن دسته افرادی باشی که وسواس نرخ فریم بالا دارند. این مشکل در بازیهایی که به پردازنده وابستهاند، مانند بازیهای رقابتی، بدتر هم میشود. میدانم اگر پردازندهات هشت هستهای باشد، مشکلی نخواهی داشت، اما برخی به سراغ پردازندههای شش هستهای میروند. مبادا مثل آنها باشی!
در نهایت، همه کامپیوترها، فارغ از قیمتشان، در معرض مشکلات عملکردی هستند. بدون دستیابی به نرخ فریم کافی و پایدار، لذت بردن از تجربه بازی خوب عملاً غیرممکن است و در این صورت، پولت را هدر دادهای. دلیل مشخصی برای مشکلات عملکردی وجود ندارد، اما میتوانی با بررسی منابع احتمالی، از جمله اجزای کامپیوتر، سیستم خنککننده، و برنامههای نصبشده، مهمترین دلایل را شناسایی کنی.
