در جهانی که اخبار هر روز با تصاویر و داستانهایی از رنج و بیعدالتی پر میشود، گاهی یک خبر آنقدر عجیب و غریب است که آدم را به خنده و گریه همزمان وا میدارد. اخیراً سازمان PETA، که به دفاع از حقوق حیوانات شهرت دارد، با تمام قوا به میدان آمده تا علیه یک “جنایت” عظیم اعتراض کند: حلقه دماغ یک گاو کارتونی در بازی ویدیویی “ماریو کارت ورلد”. بله، درست خواندید. در حالی که دنیای واقعی با بحرانهای انسانی و فجایع بشری دستوپنجه نرم میکند، PETA تصمیم گرفته وقت و انرژیاش را صرف این کند که نینتندو، غول بازیسازی ژاپنی، حلقه برنجی را از دماغ یک گاو دیجیتالی بردارد.
PETA در نامهای رسمی به رئیس نینتندو، شونتارو فوروکاوا، با لحنی که انگار دارند از یک فاجعه جهانی پرده برمیدارند، نوشتهاند که این حلقه دماغ “یادآور ظلم و خشونت علیه حیوانات” در صنایع گوشت و لبنیات است. آنها استدلال میکنند که این حلقه، که روی دماغ یک گاو شاد و مسابقهدهنده در بازی ویدیویی قرار گرفته، به نوعی توهین به گاوهای واقعی است که در دنیای واقعی رنج میکشند. حتی یک کمپین آنلاین راه انداختهاند با شعار “گاو را آزاد کنید!” و از طرفداران خواستهاند که برای حذف این حلقه از بازی امضا جمع کنند. حالا، بیایید لحظهای تصور کنیم که گاو کارتونی “ماریو کارت”، که با موتورسیکلت در پیست مسابقه گاز میدهد، از این حلقه دماغی ناراحت است. شاید هم شبها در دنیای پیکسلیاش بیدار میماند و از درد خیالیاش گریه میکند. کی میداند؟
اما بیایید از دنیای رنگارنگ و شاد “ماریو کارت” به دنیای واقعی برگردیم، جایی که فجایع انسانی در جریان است و ظاهراً کمتر کسی برایشان کمپین راه میاندازد. در غزه، جایی که کودکان در میان بمباران و محاصره روزگار میگذرانند، گزارشها از جنایتهای وحشتناک علیه غیرنظامیان، بهویژه کودکان، حکایت دارند. بر اساس گزارشهای سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری، از اکتبر 2023 تا کنون، هزاران کودک در نسلکشی غزه کشته یا زخمی شدهاند. بیمارستانها ویران شدهاند، دسترسی به غذا و آب پاک به یک رویای دور تبدیل شده، و نسلکشیای که بسیاری از فعالان و تحلیلگران آن را محکوم کردهاند، همچنان ادامه دارد. اما از PETA و دیگر سازمانهای پر سر و صدای مدافع حقوق، چه خبر؟ سکوتی معنادار. انگار که درد یک گاو کارتونی با حلقه دماغ، سنگینتر از فریادهای خاموش کودکانی است که زیر آوار خانههایشان دفن میشوند.
اینجا کنایه داستان ما شروع میشود. سازمانهایی مثل PETA، که ادعای دفاع از عدالت و اخلاق دارند، گاهی چنان درگیر مسائل حاشیهای میشوند که انگار فراموش کردهاند اولویت چیست. وقتی نامهای با لحن ملتمسانه برای یک گاو پیکسلی مینویسند، اما در برابر فجایع انسانی سکوت میکنند، آدم نمیداند بخندد یا گریه کند. مگر نه اینکه حقوق بشر و حقوق حیوانات، در اصل، باید از یک ریشه اخلاقی تغذیه کنند؟ اگر قرار است برای رنج موجودات زنده کمپین راه بیندازیم، چرا رنج انسانهایی که هر روز در برابر چشمانمان قربانی میشوند، در اولویت نیست؟
البته، این اولین بار نیست که PETA با انتخابهای عجیبش خبرساز میشود. این سازمان در گذشته هم به خاطر کمپینهای عجیب و غریبش، مثل اعتراض به ماهیگیری در بازی “انیمال کراسینگ” یا مقایسه بازی “پوکمون” با دعوای خروسها، مورد تمسخر قرار گرفته است. به نظر میرسد PETA بیشتر از آنکه بخواهد تغییری واقعی ایجاد کند، دنبال جلب توجه است. و چه راهی بهتر از حمله به یک بازی ویدیویی محبوب که میلیونها نفر در سراسر جهان آن را بازی میکنند؟ اینطوری هم نامشان سر زبانها میافتد و هم میتوانند ادعا کنند که برای “عدالت” میجنگند.
از سوی دیگر، وقتی پای مسائل جدیتر مثل جنایات جنگی در غزه به میان میآید، سازمانهای حقوق بشری بزرگ اغلب یا سکوت میکنند یا بیانیههایی کلیشهای صادر میکنند که عملاً هیچ تأثیری ندارد. گزارشهای عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر درباره غزه، هرچند مهم، معمولاً به محکومیتهای کاغذی ختم میشوند که هیچ تغییری در واقعیت تلخ زندگی مردم ایجاد نمیکنند. این در حالی است که PETA برای یک حلقه دماغ خیالی، کمپین آنلاین و نامه رسمی به نینتندو میفرستد. این تضاد، تلخ و خندهدار است.
شاید وقت آن رسیده که سازمانهای مدافع حقوق، چه حیوانات و چه انسانها، اولویتهایشان را بازنگری کنند. دنیای واقعی پر از رنج است، از گاوهایی که در صنایع غذایی رنج میکشند تا انسانهایی که در جنگها و درگیریها جانشان را از دست میدهند. اما وقتی یک گاو کارتونی با حلقه دماغ، بیشتر از کودکان زیر آوار توجه جلب میکند، انگار چیزی در این معادله به شدت اشتباه است. شاید بهتر باشد PETA و دوستانش، به جای نوشتن نامه به نینتندو، سری به دنیای واقعی بزنند و ببینند کجا واقعاً نیاز به فریاد عدالت است. تا آن زمان، گاو “ماریو کارت” با حلقه دماغش به مسابقه ادامه میدهد، و کودکان غزه، همچنان منتظر صدایی هستند که برایشان بلند شود.
